توزیع مکانی مناسب دانش آموزان در مدارس با استفاده از الگوریتم گروه ذرات (pso) در محیط gis مطالعه موردی: منطقه 3 آموزشی شهر تهران

مدرسه و محل احداث آن از دیرباز در فرهنگ ایرانیان جایگاه و اهمیت ویژه ای داشته است لذا خدمات آموزشی از مهمترین خدمات و تسهیلات شهری محسوب می شود و توزیع فضایی آن به لحاظ تأثیر مستقیم در آسایش خانواده ها،کاهش هزینه سفرهای درون شهری، تناسب و انسجام فضاها و ... از حساسیت زیادی برخوردار است. بنایراین فرآیند توزیع دانش آموزان در مدارس در سه گام کلی، تبیین می گردد. در گام اول موقعیت مدارس از اطلاعات موجود استخراج می گردند. در گام دوم مسیر مناسب بین مدارس و محل اسکان دانش آموزان در نظر گرفته می شود و در گام سوم، توزیع دانش آموزان در مدارس بصورت یک مسئله بهینه-سازی بیان می گردد. از آنجا که در این مسئله دو هدف فاصله و ظرفیت مطرح می باشد، لذا از روش بهینه سازی چند هدفه استفاده می شود. برای بهینه سازی روش ها مختلفی وجود دارد که بعضی از آنها مبتنی بر روش های معین و بعضی دیگر مبتنی بر روش های نا معین یا تصادفی و الهام گرفته از طبیعت می باشند مانند گروه ذرات، ژنتیک و ... . دراین پژوهش با فرض مشخص بودن مدارس و مسیر های مناسب تنها تمرکز بر فاز سوم است و از روش هوشمند و مبتنی بر هوش ذرات (الگوریتم گروه ذرات ) برای بهینه سازی استفاده می شود. الگوریتم پیشنهادی برای داده های شبیه سازی شده مورد آزمون و بررسی قرار گرفت و بعد از تایید صحت عملکرد و کارایی، بر روی داده های واقعی اجرا گردید . نتایج حاصل نشان دهنده بهبود 75/58% معیار هزینه و 42/83% معیار ظرفیت می باشد که خود بیانگر قابلیت های بالایی الگوریتم پیشنهادی می باشد.